ชมรมกัลยาณธรรม ดร.สนอง วรอุไร ตอบปัญหาธรรม

คำถามเหลือจากงานแสดงธรรม 15 ก.ค. 50

101. ในสมัยนี้จะมีพระโพธิสัตว์มาบำเพ็ญบารมีหรือไม่

คำตอบ
• มีแต่มีจำนวนน้อยกว่าในห้วงของพุทธันดร

102. ช่วยอธิบายการพิจารณากายในกาย เวทนาในเวทนา จิตในจิต และธรรมในธรรม

คำตอบ
• ใช้จิตที่ตั้งมั่นในระดับอุปจารสมาธิ มาตามดูกาย (กายคตาสติ) ว่าประกอบด้วย ดิน น้ำ ไฟ ลม มีอันต้องแยกสลายเป็นธรรมดาเนื้อกายเกิดขึ้นแล้วย่อมมีแก่และตายลงในที่สุด ร่างกายมิใช่ตัวตนที่แท้จริง หากพิจารณาแล้วเห็นร่างกายเป็นไปตามความจริงเช่นนี้ได้ จิตจะไม่ยึดติดในร่างกาย จิตจะปล่อยวางร่างกาย ไม่ยึดเอาร่างกายมาเป็นของตน จิตเป็นอิสระจากกายแล้วจึงมาดูเวทนาซึ่งเป็นความรู้สึกสุข รู้สึกทุกข์ รู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ เวทนาเหล่านี้เกิดขึ้นที่ใจ เวทนาทั้ง 3 แบบเกิดขึ้นไม่พร้อมกันคราวใดที่สุขเวทนาเกิดขึ้นทุกขเวทนาย่อมดับไป คราวใดที่มีทุกขเวทนาเกิดขึ้นสุขเวทนาก็ดับไปแม้กระทั่งความไม่สุข-ไม่ทุกข์เมื่อเกิดขึ้นแล้วย่อมดับไปเช่นเดียวกันเวทนาจึงไม่ใช่ตัวไม่ใช่ตน จิตจะปล่อยวางสิ่งที่ไม่มีตัวตนจิตจึงเป็นอิสระจากเวทนา

ในเรื่องของจิต (จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน) ต้องพิจารณาว่าคราใดที่จิตมีสติกำกับการรับกระทบจากสิ่งนอกกายอาการกระเพื่อมที่เกิดขึ้นกับจิต ย่อมดับไปตามกฎไตรลักษณ์ เมื่อใดที่จิตเห็นแจ้งในจิตที่กระเพื่อมย่อมดับไปเป็นธรรมดาจิตจะเห็นจิตที่กระเพื่อมตามความเป็นจริงคือมีความดับไปเป็นธรรมดาจิตจะปล่อยวางจิตที่กระเพื่อนจิตจึงเป็นอิสระจากที่กระเพื่อม

ส่วนเรื่องการตั้งสติพิจารณาธรรมที่เข้ากระทบจิต โดยเฉพาะนิวรณ์ธรรมที่เข้ามากวนใจให้ขุ่นมัว ความพอใจในกามคุณ เกิดขึ้นแล้วมีการดับไปตามกฎไตรลักษณ์ความคิดร้ายต่อผู้อื่นเกิดขึ้นแล้วดับไปตามกฎไตรลักษณ์ความหดหู่ซึมเซามีเกิดขึ้นแล้วดับไป สุดท้ายความฟุ้งซ่านรำคาญใจเกิดขึ้นแล้วดับไปตามกฎไตรลักษณ์เช่นกัน เมื่อจิตเห็นแจ้งในธรรมที่กล่าวถึงว่าดับไปจึงไม่มีตัวตนจิตจะปล่อยวางนิวรณ์ธรรมจิตเป็นอิสระจากนิวรณ์ธรรม

สรุปแล้วกาย เวทนา จิต ธรรม ล้วนต่างดับไปตามกฎของไตรลักษณ์ปัญญาเห็นแจ้งในกาย ปัญญาเห็นแจ้งในเวทนา ปัญญาเห็นแจ้งในจิต ปัญญาเห็นแจ้งในธรรมจึงเกิดขึ้นด้วยเหตุฉะนี้

103. การผิดศีล 5 ข้อใดข้อหนึ่งจะมีโอกาสปฏิบัติธรรมได้สำเร็จหรือไม่ และควรจะปฏิบัติอย่างไรต่อไป

คำตอบ
• ความสำเร็จในการปฏิบัติธรรม ต้องถามว่าสำเร็จระดับไหน ถ้าสำเร็จในระดับที่ได้ดวงตาเห็นธรรม ย่อมเกิดขึ้นไม่ได้ เหตุเป็นเพราะมีศีลคุมใจไม่ครบถ้วน (ศีลยังพร่อง) หากประสงค์ให้เข้าถึงดวงตาเห็นธรรมต้องพัฒนาใจให้มีศีลสถิตอยู่ครบบริบูรณ์ แล้วการเจริญสติจึงจะให้ผลก้าวหน้าถึงขั้นที่ทำให้จิตตั้งมั่นในระดับที่จะนำไปใช้ในการพัฒนาปัญญาเห็นแจ้งให้เกิดขึ้นได้แล้วนำปัญญาเห็นแจ้งมากำจัดสักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉาและสีลัพพตปรามาสให้หมดสิ้นไปจากใจได้เมื่อไร การมีดวงตาเห็นธรรมย่อมเกิดขึ้นได้

104. เมื่อทำสมาธิแล้วรู้สึกโล่งไม่มีอะไรอยู่ในใจ มีแต่อากาศ แม้แต่ออกจากสมาธิก็รู้สึกได้เป็นสภาวะหรือหมายความว่าอย่างไร

คำตอบ
• เมื่อปฏิบัติสมาธิแล้ว จิตโล่งไม่มีอะไรมีแต่อากาศหาที่สุดมิได้เป็นอารมณ์ของจิตเพียงอย่างเดียว ภาวะของจิตที่มีลักษณะเช่นนี้เป็นภาวะของจิตในอรูปฌาน ที่เรียกว่าอากาสานัญจายตนฌาน ซึ่งปุถุชนสามารถพัฒนาจิตให้เข้าถึงภาวะเช่นนี้ได้

105. มีกรรมอะไรลูกถึงไม่ยอมอาบนี้แปรงฟันจะทำอาทิตย์ละครั้งทั้งที่อายุ 19 ปีแล้ว

คำตอบ
• เหตุเป็นเพราะจิตยังติดอยู่ในสัญญาเดิม ที่ไม่เคยมีประสบการณ์เรื่องการทำความสะอาดร่างกายมาแต่ภพอดีต

106. พระพุทธเจ้าที่ละวาสนาได้แต่พระอรหันต์ละวาสนาไม่ได้ วาสนานี้หมายถึงอะไร

คำตอบ
• คำว่าพระพุทธเจ้าเป็นสมมติบัญญัติ ที่ใช้เรียกบุคคลผู้ตรัสรู้ได้เองโดยชอบและสอนผู้อื่นให้รู้ตามได้

คำว่าพระอรหันต์เป็นสมมติบัญญัติที่ใช้เรียกบุคคลผู้สิ้นอาสวะกิเลส หลุดพ้นไปจากสิ่งที่เป็นสมมติจึงเข้าสู่วิบัติได้

ส่วนคำว่าวาสนาเป็นสมมติบัญญัติที่มีความหมายถึงบุญบารมีความดีทั้งพระพุทธเจ้าและพระอรหันต์ มีจิตอยู่เหนือสมมติคือละวาสนาได้นั่นเอง

107. มีสิ่งใดที่สตรีเท่านั้นควรมีนอกจากความเพียรในการปฏิบัติ เนื่องจากสตรีไม่อาจหาอาจารย์เพื่อสอบถามข้อปฏิบัติได้อยู่ตลอดเวลา

คำตอบ
• ควรมีหลักธรรมที่พระพุทธโคดม มอบให้ภิกษุณีมหาปชาบดี (โคตมี) ใช้เป็นครูตรวจสอบการปฏิบัติธรรมว่าดำเนินไปถูกต้องหรือไม่ดังนี้
ธรรมเหล่าใดเมื่อนำไปประพฤติปฏิบัติแล้ว
1. ไม่ทำให้เกิดราคะ
2. ไม่ทำให้ติดอยู่ในภพ
3. ไม่ทำให้สะสมกิเลส
4. ไม่ทำให้มักมาก
5. ไม่ทำให้ไม่สันโดษ
6. ไม่ทำให้คลุกคลีอยู่กับหมู่คณะ
7. ไม่ทำให้เกียจคร้าน
8. ไม่ทำให้เลี้ยงยาก
การปฏิบัติเหล่านี้ เป็นธรรม เป็นวินัย เป็นคำสอน ของพระพุทธ

108. ในขั้นที่ตั้งใจปฏิบัติกลับไม่สามารถมีสติได้เลย แต่ในบางครั้งยังลังเลว่าจะทำได้ดีหรือไม่กลับทำได้ดีพอควร กราบขอคำแนะนำ

คำตอบ
• รักษากุศลกรรมบถ 10 ให้มีอยู่ในจิตวิญญาณทุกขณะตื่นได้แล้ว การปฏิธรรมโดยมีความเพียรและสัจจะ เป็นเครื่องสนับสนุนจะเข้าถึงมรรคผลของการปฏิบัติได้ง่าย

109. ถ้าพาน้องสาวที่มีปัญหาทางสมอง (ปัญญาอ่อน) เข้าวัด ฟังธรรม ทำบุญจะทำให้น้องพ้นกรรมเก่าได้หรือไม่ เราจะมีวิธีไหนที่ทำให้เขาพ้นกรรมเก่าได้หรือเปล่า

คำตอบ
• พ้นกรรมเก่ายังไม่ได้ เพราะน้องสาวอยู่ในห้วงเวลาแห่งการเสวยอกุศลวิบาก

110. ทำอย่างไรจะฝึกจิตทำสมาธิได้สำเร็จเพราะจิตฟุ้งซ่านไม่ทราบว่าจะมีอุบายอะไร

คำตอบ
• ต้องรักษาศีล 5 ให้บริสุทธิ์ และให้มีศีลคุมใจอยู่ทุกขณะตื่น

111. ขอวิธีปฏิบัติธรรมสำหรับผู้ไม่มีโอกาสเข้าร่วมกิจกรรมเช่นไปวัด ฟังบรรยายธรรม

คำตอบ
• สวดมนต์ก่อนนอน แล้วเจริญอานาปานสติ โดยหายใจเข้ากำหนดว่า “ พุท ” หายใจออกกำหนดว่า “ โธ ” บริกรรมทุกครั้งที่นึกได้บริกรรมทุกครั้งที่ว่างจากงานภายนอก

112. อยากนั่งสมาธิตอนเช้ามืดหรือกลางคืน แต่กลัวผีและกลัวความมืด กลัวตกใจจะแก้ได้อย่างไรดี

คำตอบ
• กลัวผีหรือกลัวความมืดให้เปลี่ยนเวลาการนั่งสมาธิเป็นในช่วงกลางวันที่มีแสงสว่าง

113. นั่งอยู่ยุงบ้าง มดบ้าง มีมากัด ทำให้นั่งไม่นิ่งจะทำอย่างไรดี

คำตอบ
• ต้องหาที่เหมาะสม (สัปปายะ) เพื่อนั่งปฏิบัติจิตภาวนา เช่น นั่งในบุ้ง นั่งในกลด นั่งในห้องที่มีอากาศเย็นพอดี ไม่มีมดและยุงรบกวน

114. ไม่ได้หวังบุญจากการบวชของลูก หวังปฏิบัติธรรมของตัวเองมากกว่า ถือว่าคิดผิดหรือเปล่า

คำตอบ
• คิดไม่ผิด คิดพึ่งตนเองน่ะถูกแล้ว พระพุทธะสรรเสริญการพึ่งตนเอง

115. พ่อแม่ฟังธรรมปฏิบัติธรรมแต่ลูก ๆ ไม่ค่อยยอมทำตามแต่ไม่ขัด เป็นเพราะอะไร

คำตอบ
• เป็นเพราะใจของเขายังไม่ศรัทธาในธรรมะ

116. อยากจะทราบว่าข้อปฏิบัติที่ถูกต้องในการรับอนุโมทนาและอุทิศบุญกุศลในขณะที่พระภิกษุสงฆ์กล่าวยถา เราควรจะนึกอุทิศแผ่บุญกุศลไปให้ใครต่อใคร โดยที่ไม่ได้พึ่งยถาหรือว่าตั้งใจทำจิตให้มีสมาธิมีสติรู้กับลมหายใจ เป็นสมาธิตามไปตามคำยถา

คำตอบ
• ไม่เข้าใจคำถาม จึงขอไม่ตอบ

117. การที่คนที่รู้จักเริ่มสนใจการปฏิบัติธรรม (ภาวนากรรมฐาน) แต่เป็นคนที่มองโลกในมุมลบ (อยู่ตลอดเวลา)เมื่อเราปฏิบัติแล้วดีมองธรรมะและบุคคลที่มาปฏิบัติลบอยู่ตลอด เราจะช่วยหรือแนะนำคนที่คุณสมบัติแบบนี้อย่างไรเพื่อประโยชน์ในกาลข้างหน้าของตัวเขาเอง

คำตอบ
• คนที่มองโลกในมุมลบ มองคนอื่นในมุมลบ เป็นเพราะเขามีความเห็นผิดคนอื่นไม่สามารถแก้ไขได้ เขาต้องแก้ด้วยตัวของเขาเอง ด้วยการทำตัวเองให้มีศรัทธาในครูผู้สอนกรรมฐาน เชื่อในคำสอนโดยไม่สงสัย แล้วทำตามให้ได้ทำใจให้มีศีล 5 คุมใจทุกขณะตื่น เร่งความเพียรในการปฏิบัติฯลฯ หากประพฤติถูกตรงตามนี้แล้ว โอกาสเข้าถึงปัญญาเห็นแจ้งจะเกิดขึ้นได้

118. กำลังปฏิบัติธรรมฝึกปฏิบัติธรรม แต่พอตั้งนะโมจิตก็ไม่ค่อยเป็นสมาธิและง่วงนอนง่าย ขอคำแนะนำด้วย

คำตอบ
• แก้ง่วงโดยไม่กินอาหารย่อยยาก ไม่กินจนอิ่มเกินไปอาหารย่อยหมดแล้วค่อยปฏิบัติธรรม หายใจเข้า – ออก ลึก ๆ ประมาณ 20 ครั้ง เอาน้ำลูบตัวอาบน้ำสระผมก่อนปฏิบัติ เดินจงกรมให้มากกว่านั่งสมาธิ ฯลฯ เหล่านี้เป็นวิธีแก้ง่วง

119. มีชาวต่างชาติสนใจจะบวชและอยากให้เขาได้ปฏิบัติธรรมพอจะมีสถานที่แนะนำไหม

คำตอบ
• แนะนำวัดหนองป่าพง จังหวัดอุบลราชธานี

120. จะปฏิบัติอย่างไรถึงจะได้โสดาบัน

คำตอบ
• ฝึกสมถกรรมฐานจนจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิให้ได้ก่อน แล้วจึงฝึกวิปัสสนากรรมฐานจนเข้าถึงปัญญาเห็นแจ้ง เข้าถึงวิปัสสนาญาณได้ทั้ง 16 ญาณแล้วความเป็นโสดาบันจึงจะเกิดขึ้นได้

121. การให้อภัยทานและธรรมทานอย่างไหนได้อานิสงส์สูงกว่ากัน

คำตอบ
• ธรรมทานมีอานิสงส์มากกว่าอภัยทาน

122. การเกิดแบบโอปปาติกะมีการเจริญเติบโตหรือไม่ ถ้าได้รับบุญกุศลจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร

คำตอบ
• โอปปาติกะเป็นการผุดขึ้นในลักษณะเต็มวัย ตายแล้วไม่ทิ้งซากให้ปรากฏ มนุษย์โอปปาติกะสามารถพัฒนาจิตจนเข้าถึงคุณธรรมสูงสุดได้ดังตัวอย่าง อัมพปาลีเกิดโดยโอปปติกะ เลิกอาชีพโสเภณีแล้วมาปฏิบัติธรมจนนำจิตเข้าสู่อรหัตผลเป็นพระอรหันต์ได้

123. คำว่า “อาตมัน , ผู้รู้ , อนัตตา” คือความหมายเดียวกันหรือไม่ ขอท่านช่วยอธิบายความหมาย

คำตอบ
• มีความหมายต่างกัน
อาตมัน หมายถึง ตัวตนหรืออัตตา
ผู้รู้ หมายถึง ผู้มีความเห็นถูกตรงตามธรรม
อนัตตา หมายถึง มิใช่ตัวมิใช่ตน เกิดขึ้นด้วยการดับไปของสรรพสิ่งตามกฎตามชาติ เมื่อสรรพสิ่งดับสรรพสิ่งจึงไม่ใช่ตัวมิใช่ตน

124. ถ้าหนูมีเงินเก็บอยู่ 1 ก้อนและอยากตัดสินใจลาออกจากงานเพื่อปฏิบัติธรรมซักช่วงหนึ่ง อาจจะ 1 เดือน จะถือว่าละทิ้งหน้าที่การงานและเป็นมิจฉาทิฐิหรือเปล่าค่ะ หรือควรทำงานต่อไป แต่ก็จะมีโอกาสเข้าปฏิบัติได้แต่คอร์สสั้น ๆ แค่ 3 วัน อยากให้อาจารย์ช่วยแนะนำสถานที่ปฏิบัติธรรมที่สัปปายะ มีกัลยาณมิตรคอยชี้แนะที่อยู่ได้นาน 1-2 เดือนด้วยค่ะ

คำตอบ
• “ การละทิ้งหน้าที่ ” หมายถึง ไม่ได้ทำหน้าที่ที่ตัวเองยังต้องรับผิดชอบอยู่ ถือว่าเป็นมิจฉาทิฏฐิ แต่ “ การลาออก ” หมายถึง การทำตัวเองให้พ้นไปจากหน้าที่ที่ต้องทำ เป็นสัมมาทิฏฐิในทางโลก

การลาออกจากงานหรือยังทำงานต่อไป เป็นเรื่องที่ต้องตัดสินใจด้วยตัวเอง เพราะชีวิตเป็นของคุณ ผู้รู้มิบังอาจตัดสินใจแทนได้ สำนักชีดอยสะเก็ดจังหวัดเชียงใหม่ สำนักชีนิโรธาราม อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ เป็นสถานที่ปฏิธรรมที่เป็นสัปปายะ

125. อยากทราบว่าคนที่ร่ำรวยทรัพย์มากน่าจะเคยได้ทำบุญมาก่อน แต่จากการที่มีมิจฉาทิฏฐิมาก ได้ทำบาปต่อผู้มีคุณธรรมสูงและทำร้ายประเทศชาติมามาก
ทำไมจึงยังไม่ได้รับผลกรรมสักที มีเทวดาเป็นมารคุ้มครองหรือไม่

คำตอบ
• ร่ำรวยทรัพย์มากเพราะเคยให้ทรัพย์จำนวนมากเป็นทานมาก่อนเมื่อใดที่กรรมให้ผล ผู้ทำกรรมไม่ดีต้องรับผลกรรมไม่ดีตอบแทนเช่นความวิบัติแห่งทรัพย์ ความวิบัติแห่งบริวาร ความไม่สะดวกในการดำเนินชีวิตความทุกข์กาย ความทุกข์ใจ ฯลฯ เหล่านี้สามารถสัมผัสได้ด้วยประสาทสัมผัส มารไม่มีหน้าที่คุ้มครอง แต่เทวปุตตมารมีหน้าที่ขัดขวางการทำความดีของบุคคล

126. ทราบว่าเทวดาชั้นปรนิมมิตสวัสดีมีมาอยู่ร่วมด้วยและชั้นอื่น ๆ ก็มีมารอยู่หรือไม่ เทวดากับมารมีการสังสรรค์สนทนากันหรือไม่

คำตอบ
• เทวปุตตมารเป็นกลุ่มของเทวดา ที่อยู่ในเทวที่อยู่ในสวรรค์ชั้นปรนิมมิตวสวดีเท่านั้น สวรรค์ชั้นอื่น ๆ ไม่ใช่ที่อยู่ประจำของเทวดาฝ่ายมารแต่เทวดาฝ่ายมารสามารถโคจร ไปยังภพต่าง ๆ ที่มีสัตว์บุคคลบำเพ็ญบารมีเพื่อการหลุดพ้นไปจากวัฏสงสาร เทวดากับเทวดาฝ่ายมารสนทนากันได้แต่ไม่สังสรรค์ด้วยเหตุมีทิฏฐิไม่เหมือนกัน

127. เวลาคบกับใคร ๆ รู้สึกว่าไม่มีความเป็นธรรมชาติ เพราะกลัวเขาจะเห็นว่าเราไม่สวยไม่เก่ง จะทำอย่างไรดีคะ

คำตอบ
• พัฒนาจิตให้เกิดปัญญาเห็นแจ้งแล้วใช้ปัญญาเห็นแจ้งดับอัตตาด้วยการพิจารณาขันธ์ 5 ให้เห็นว่าดับไปตามกฎไตรลักษณ์ได้แล้วปัญหาที่เกิดขึ้นจะหมดไป

128. ทำงานคนเดียวในห้องโดยไม่มีเพื่อนร่วมงานในแผนกเลย จะทำใจอย่างไรให้มีความสุขและได้ประโยชน์ค่ะ

คำตอบ
• ทำงานให้ได้ประโยชน์ต้องทำงานให้สำเร็จโดยมีอิทธิบาท 4 เป็นฐานรองรับ ทำงานอย่างมีความสุข ต้องทำใจให้มีความสันโดษอยู่กับงานที่ทำ

129. ปัจจุบันผมมีสติ มากขึ้นกว่าเดิมและมีศรัทธาในพระธรรมคำสอน แต่ที่ผมกังวลคือ อดีตที่ไม่ดีจิตหม่นหมอง มีทางไหนที่จะช่วยให้จิตผมสงบไม่คิดถึงอดีตและกิเลสอีก (การอยู่กับปัจจุบันเป็นคำตอบที่ถูกต้องใช่ไหมครับ)

คำตอบ
• ใช่ ต้องฝึกจิตให้มีกำลังสติระลึกได้ทันสิ่งกระทบที่เป็นอดีตและอนาคตได้แล้วความกังวลจะหมดไป

130. พยายามแก้ตัวเองแล้วแต่ยังไม่อาจเห็นธรรมได้ มีลูกอยู่คนหนึ่งเที่ยวดึก กินเหล้า บอกให้โทรมาบอกว่าจะกลับบ้านหรือไม่ ก็ไม่ยอมทุกคืนต้องหลับ ๆ ตื่น ๆ คอยเปิดประตูให้จนเสียสุขภาพกายสุขภาพจิต ไม่ทราบจะใช้ธรรมะข้อไหนช่วยดับความห่วงใยนี้ได้

คำตอบ
• ประพฤติจริยธรรมของการเป็นพ่อแม่ให้ได้ก่อน แล้วจึงพัฒนาจิตให้เกิดปัญญาเห็นแจ้ง จนเห็นว่าสัตว์โลกเป็นไปตามกรรม จิตจึงจะปล่อยวางมีชีวิตคนอื่นได้ ความสุขกายสุขใจจะกลับคืนมาได้ในที่สุด

131. ถ้าเป็นพนักงานบริษัทที่ขายทั้งสุราและน้ำดื่ม แต่เราอยู่ในแผนกผลิตน้ำดื่ม เราจะบาปหรือไม่เพราะเราแก่แล้ว ลาออกไปก็ไม่รู้จะทำอะไรไม่มีอาชีพรองรับ

คำตอบ
• ไม่ต้องลาออกจากงาน เพราะการทำงานที่ข้องเกี่ยวอยู่กับการผลิตน้ำดื่ม ไม่เป็นบาป

132. หลักในการนั่งสมาธิและมีศรัทธาขั้นแรกต้องตั้งใจอย่างไรถึงจะถูกต้องค่ะ

คำตอบ
• ทำตัวเองให้มีศีล 5 คุมใจ มีศรัทธาในการทำความดีมีความเพียรในการฝึกสมาธิ และรักษาสัจจะใน 3 เรื่องที่กล่าวข้างต้นให้คงอยู่

133. อาหารที่เหล้าเป็นส่วนผสมเช่น ไก่แช่เหล้า หากรับประทานเข้าไปถือว่าผิดศีลข้อ 5 หรือไม่ค่ะ

คำตอบ
• ถ้ารู้แล้วยังรับประทาน ถือว่าผิดศีลข้อ 5

134. การทำบุญเพราะความเกรงใจเช่น เห็นผู้อื่นทำก็เลยทำ แต่จิตใจไม่ได้ต้องการทำเองหรือมีเมตตาคนคนนั้นจะได้บุญหรือไม่

คำตอบ
• ได้บุญแต่ไม่มาก เท่ากับการทำบุญด้วยศรัทธาได้บุญมากกว่า

135. คำว่าปลงธรรมสังขาร ฆรวาสจะใช้คำนี้ได้ไหมค่ะ

คำตอบ
• ใช้ได้

136. สวดมนต์ทุกวัน ครั้งละครึ่งชั่วโมง โดยที่จำได้ไม่ต้องดูแต่ระหว่างสวดใจก็คิดถึงเรื่องอื่น ๆ อยู่จะมีผลดีอะไรต่อตัวเราบ้างไหมค่ะจะได้บุญบ้างหรือไม่

คำตอบ
• ผลดีคือได้บุญจากการสวดมนต์ด้วยมีสติกำกับ การสวดที่ไม่มีสติกำกับ ส่วนนั้นไม่มีบุญเกิดขึ้น

137. วิธีปฏิบัติสติปัฏฐาน 4 เพื่อพ้นทุกข์ในปัจจุบันชาตินี้โดยเร็วทำอย่างไรบ้าง

คำตอบ
• ทำใจให้มีศีล 5 คุมอยู่ทุกขณะตื่นแล้วใช้จิตที่ตั้งมั่นพิจารณาสติปัฏฐาน 4 ให้ต่อเนื่องยาวนาน โดยมีความเพียรชอบเป็นเครื่องสนับสนุน ความเพียรชอบมีดับนี้ เพียรระวังบาปที่ยังไม่เกิดมิให้เกิดขึ้นเพียรละบาปบุคคลที่เกิดขึ้นแล้ว เพียรทำความดีที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้นและเพียรรักษาความดีให้คงอยู่

138. ผู้ที่เป็นพุทธมามกะควรจะนับถือจตุคามรามเทพหรือไม่

คำตอบ
• ไม่ควรเพราะพุทธะมามกะหมายถึงผู้ประกาศตนว่าเป็นผู้นับถือพุทธศาสนา

139. มีป้าคนหนึ่งมาเล่าให้ฟังว่าลูกสาวของท่านทำร้านเสริมสวยต่อมาขาดทุน ไปพบพวกชาวคริสต์เลยได้ทุนมามากพอควรแต่ต้องไปนับถือคริสต์เขาเลยเอาพระพุทธในบ้านไปยกให้แม่เขาหมด ทุกอาทิตย์ต้องไปโบสถ์ อยากถามว่าเขาจะบาปมากไหมในการเปลี่ยนศาสนา

คำตอบ
• เปลี่ยนศาสนาด้วยความจำใจ ด้วยความจำเป็นต้องเปลี่ยนอย่างนี้ถือว่าเป็นบาป แต่เปลี่ยนศาสนาด้วยความศรัทธาในอีกศาสนาหนึ่งไม่ถือว่าเป็นบาป

140. การนั่งสมาธิ จำเป็นหรือไม่ที่จะต้องเกิดนิมิต

คำตอบ
• ไม่จำเป็น

141. การปฏิบัติธรรมเคยเห็นธรรมเกิดดับแต่ปัจจุบันหายหมดจะเริ่มอย่างไรดี

คำตอบ
• เริ่มต้นปฏิบัติใหม่เมื่อได้ดีแล้วต้องรักษาสิ่งที่ได้ให้คงอยู่ ด้วยการเจริญพละ 5 อยู่เสมอ

142. วินัยของพระห้ามรับเงินแต่พระบางท่านต้องรับเงินเพื่อไปทำบุญต่อประชาชน อย่างนี้เราสามารถทำบุญด้วยเงินและท่านรับเงินได้ใช่หรือไม่

คำตอบ
• วินัยของพระสายธรรมยุติห้ามพระสงฆ์จับเงิน ต้องถวายเป้ฯใบปวารณา โดยระบุจะประสงค์ในการถวายระบุจำนวนเงินที่ถวายส่วนพระสายมหานิกาย สามารถจับเงินได้โดยไม่ต้องใช้ใบปวารณาสรุปแล้วสงฆ์สามารถรับเงินได้แต่มีวิธีรับเงินต่างกัน

143. เวลาเราเห็นจิตเรา เรามักจะเห็นธรรมด้วยใช่ไหมค่ะ หรือว่าแต่แต่ละท่านจะไม่เหมือนกัน

คำตอบ
• เมื่อเห็นจิตก็เป็นเรื่องของจิตที่ถูกเห็นว่าดับไปตามกฎไตรลักษณ์ เมื่อเห็นธรรมก็เป็นเรื่องของธรรมที่ถูกเห็นว่าดับไปตามกฎไตรลักษณ์ บางคนเห็นเพียงจิตที่ถูกเห็นดับไปก็ได้ดวงตาเห็นธรรมบางคนเห็นจิตที่ถูกเห็นดับแล้วเห็นธรรมที่ถูกเห็นดับไปจึงได้ดวงตาเห็นธรรม

144. นั่งสมาธิสงบแล้วให้ทำจิตอย่างไรหรือทำอะไรต่อค่ะ

คำตอบ
• เจริญวิปัสสนากรรมฐานต่อไป ด้วยเอาจิตที่ตั้งมั่นไปพิจารณา กาย เวทนา จิต ธรรม จนเห็นว่าแต่ละอย่างล้วนดับไปตามกฎไตรลักษณ์ แล้วปัญญาเห็นถูกตรงตามความเป็นจริงจึงจะเกิดขึ้น

145. รับจ้างทำวิทยานิพนธ์ให้นักศึกษาเป็นบาปหรือไม่เพราะอะไร

คำตอบ
• เป็นบาป เพราะบิดเบือนความจริงให้คนอื่นหลงเข้าใจผิดว่าเป็นความรู้ความสามารถของนักศึกษาเอง

146. เวลานั่งกำหนดอานาปานสติพอนิ่งสงบ ใช้อุบายอะไรกำหนดจิตขั้นต่อไป

คำตอบ
• ต้องพัฒนาจิตให้นิ่งสงบจนถึงขั้นอุปจารสมาธิ แล้วต่อด้วยการเอาสติมากำหนดดูกาย (กายานุปัสสนา สติปัฏฐาน)เอาสติมากำหนดดูเวทนา (เวทนานุปัสสนา สติปัฏฐาน) เอาสติมากำหนดพิจารณาดูจิต (จิตตานุปัสสนา สติปัฏฐาน) และเอาสติมากำหนดพิจารณาธรรม (นิวรณธรรม) ที่เข้ากระทบจิต (ธรรมานุปัสสนา สติปัฏฐาน) จนรู้เห็นถูกตรงตามความเป็นจริง

147. การที่เรากำหนด “ยินหนอ” คือได้ยินที่หูแล้วใจไม่ปรุงแต่งกับคำพูด เสียงที่ได้ยินนั้น กับการฟังหูซ้ายทะลุหูขวาต่างกันอย่างไรค่ะ ถ้าเรา “ยินหนอ” แล้วนำมาคิดเพื่อพัฒนาตนพัฒนาจิต เช่นนี้คงไม่ใช่ “ฟังหูซ้าย ทะลุหูขวาใช่ไหมค่ะ ช่วยชี้แนะด้วยค่ะ

คำตอบ
• การได้ยินที่หูแล้วใจไม่เอาเสียงที่ได้ยิน มาปรุงแต่งให้เกิดเป็นอารมณ์ นั่นแสดงว่าจิตมีสติกำกับ ส่วนการฟังเสียงที่เข้าทางหูซ้าย แล้วเสียงทะลุออกทางหูขวา ถือว่าจิตเกิดโมหะซึ่งมีต้นเหตุมาจากการขาดสติของจิต กำหนดว่า “ ยินหนอ ” เป็นอุบายเรียกสติให้กลับคืนมาและการนำเอามาคิดเพื่อพัฒนาตนพัฒนาจิต ไม่ใช่วิธีทำให้เกิดปัญญาเห็นแจ้ง

148. กรรมฐานตัดกรรมอย่างไร

คำตอบ
• คำว่า “ ตัดกรรม ” หากหมายถึงทำให้ขาด จากการชดใช้หนี้กรรมแล้วมีอยู่วิธีเดียวคือต้องพัฒนาจิตให้หมดกิเลส ไม่ต้องกลับมาเวียนตาย-เวียนเกิด ในวัฏสงสาร (นิพพาน) ได้แล้ว ก็เป็นอันตัดขาดจากกรรมได้

149. ขอทราบทางลัดในการปฏิบัติที่ง่ายให้ถึงธรรมได้โดยรวดเร็วค่ะ

คำตอบ
• ทุกขณะตื่นคุมใจให้เป็นกุศล

150. การนั่งสมาธิเจริญสติปัฏฐาน จำเป็นต้องเรียนพระอภิธรรมก่อนหรือไม่

คำตอบ
ตอบแล้วในข้อ 53

อ่านต่อข้อ 51-100, 101-150, 151-