ใจเขาใจเรา เรื่องโดย puitipa

     “อตฺตานํ อุปฺมํ กเร” เป็นคำขวัญของมหาวิทยาลัยของฉัน มีความหมายว่า “พึงเอาใจเขามาใส่ใจเรา” นับเป็นคำขวัญที่เหมาะสมกับวิชาชีพแพทย์อย่างยิ่ง และเป็นคำขวัญที่แพทย์ทุกคนควรยึดถือ เป็นหลักในการดำรงตน

     เมื่อครั้งฉันเรียนจบแพทย์เฉพาะทาง ฉันได้ทำงานที่โรงพยาบาลประจำอำเภอแห่งหนึ่ง เป็นโรงพยาบาลชุมชนขนาดใหญ่ และมีแพทย์เฉพาะทางหลายสาขา ครั้งนั้นฉันได้พบเห็นประสบการณ์กรรม ที่ย้อนมาเล่นงานแพทย์รุ่นพี่คนหนึ่งในเวลาเพียงไม่นาน

     พี่คนนี้เป็นแพทย์เฉพาะทางด้านสูตินรีเวช เป็นที่ทราบกันดีในโรงพยาบาลว่า ถ้ามีผู้ป่วยมาในเวรนอกเวลาราชการของพี่ ส่วนใหญ่พี่จะไม่มาดูผู้ป่วยเอง เมื่อพยาบาลโทรเพื่อรายงานอาการของผู้ป่วย พี่คนนี้มักจะสั่งการรักษาทางโทรศัพท์เสมอ ทั้งๆ ที่เป็นหน้าที่โดยตรงของตนที่ควรจะมาตรวจรักษา ในรายที่ตกเลือดหรือแท้งบุตร ต้องได้รับการขูดมดลูก เพื่อหยุดเลือด พี่มักจะสั่งรุ่นน้องซึ่งเป็นแพทย์ทั่วไปให้ขูดมดลูกแทนเสมอ ทั้งๆที่ ไม่ใช่หน้าที่โดยตรงของแพทย์ทั่วไป รวมทั้งรายที่คลอดก่อนกำหนดหลายๆราย ที่สมควรจะต้องมาดูแลเอง จนรุ่นน้องทนไม่ไหว มาเล่าให้ฉันฟังเสมอ ถึงความไม่รับผิดชอบของรุ่นพี่คนนี้ แต่ในขณะเดียวกัน หากเป็นผู้ป่วยที่มาจากคลินิกของพี่ หรือฝากครรภ์พิเศษกับพี่ พี่ก็จะให้การดูแลอย่างดี เรียกว่าคนละมาตรฐานกันเลยทีเดียว

     สำหรับเวลามาทำงานของพี่ในช่วงเช้าคือ 10.00 น. และช่วงบ่ายคือ 14.00 น. เนื่องจากพี่มัวแต่อยู่คลินิก จึงมักจะเข้ามาทำงานที่โรงพยาบาลสายเสมอ แม้ผู้อำนวยการโรงพยาบาลจะเรียกมาตักเตือนแล้ว ก็ดูจะดีขึ้นเพียงระยะหนึ่งไม่นานนัก พี่ก็ปฏิบัติตัวเหมือนเดิม โดยไม่สนใจว่าใครจะว่าอะไร ฉันเฝ้าดูพฤติกรรมเช่นนี้ของพี่อยู่สองปี ก็มีเหตุต้องย้ายไปประจำที่โรงพยาบาลอื่น ก่อนย้าย ฉันทราบข่าวว่าภรรยาของพี่กำลังตั้งครรภ์อ่อนๆซึ่งเป็นครรภ์ที่สามแล้ว เพราะภรรยาที่เคยแท้ง และต้องขูดมดลูกถึงสองครั้ง ครอบครัวของพี่จึงยังไม่มีลูกเลย พี่และภรรยาคงจะตั้งความหวังมาก กับการตั้งครรภ์ครั้งนี้

     จนกระทั่งวันหนึ่ง น้องที่เป็นแพทย์ทั่วไปซึ่งอยู่โรงพยาบาลเดิม ได้โทรศัพท์มาหาฉันแต่เช้าด้วยน้ำเสียงตื่นเต้นว่า “ภรรยาของพี่เค้าคลอดก่อนกำหนดนะพี่ ยังไม่ถึงเจ็ดเดือนดีเลย ต้องไปคลอดที่โรงพยาบาลจังหวัด แต่หมอที่นั่นมาดูไม่ทัน เพราะคลอดเร็วมาก ถึงขนาดไปห้องคลอดไม่ทัน ต้องคลอดกลางห้องฉุกเฉินเลย จะว่าไปก็เหมือนคนไข้ที่พี่เค้าชอบทิ้งให้พวกหนูดูแล” รุ่นน้องคนนี้คงเล่าตามความรู้สึก แต่กลับทำให้ฉันรู้สึกเย็นวาบไปทั้งตัว นี่สินะ กฏแห่งกรรมาคงเริ่มทำงานแล้ว ต่อไปมันจะน่ากลัวขนาดไหนนะ

     ไม่นานนักฉันจึงได้ทราบข่าวเพิ่มเติมอีกว่า ระหว่างที่พี่ต้องเทียวไปเยี่ยมภรรยาและลูกที่โรงพยาบาลจังหวัดบ่อยๆ ทำให้ไม่มีคนอยู่บ้าน บ้านจึงโดนงัด ขโมยกวาดทรัพย์สินไปได้เป็นแสนบาท ส่วนลูกของพี่หลังคลอดมีปัญหาจากการคลอดก่อนกำหนดหลายออย่าง ต้องใส่ท่อช่วยหายใจและอยู่ในตู้อบนานถึงสองเดือน และพบว่ามีปัญหาเรื่องพัฒนาการช้าร่วมด้วย ซึ่งจะต้องติดตามดูอาการกันต่อไปอีกว่า จะมีปัญหาเรื่องสมองพิการในภายหลังหรือไม่ เชื่อว่าตอนนั้นทั้งพี่และภรรยาคงจะทุกข์ใจมากกับเรื่องที่เกิดขึ้น โดยไม่ทราบว่าทุกอย่างเกิดจากการกระทำที่ผ่านมาของตนเองทั้งสิ้น

     พี่คงลืมคิดไปว่า พี่รักลูกและภรรยามากเท่าใด สามีและญาติของผู้ป่วยก็รักผู้ป่วยไม่น้อยกว่ากันเลย แม้ตอนนี้ฉันจะยังไม่ได้ย้ายกลับไปทำงานใกล้บ้าน เนื่องจากเหตุผลหลายอย่าง จึงไม่ได้ไปดูแลญาติเองเมื่อเจ็บป่วย แต่ฉันเชื่อว่าหากฉันดูแลผู้ป่วยอย่างดี ผลบุญนี้ก็น่าจะทำให้ญาติของฉัน ได้เจอแพทย์ที่ดีมารักษาเช่นกัน

     อาชีพแพทย์เป็นอาชีพที่ได้ช่วยเหลือผู้คนที่เจ็บป่วยทุกข์ร้อนซึ่งน่าจะได้บุญมาก แต่หากแพทย์คนนั้นละเลยหน้าที่ที่พึงกระทำของตน โดยเฉพาะเมื่อเดิมพันด้วยชีวิตของผู้อื่น รวมถึงหากเป็นการจงใจละเลยหน้าที่ของตน ซ้ำๆหลายครั้ง จนเกิดเป็นอาจิณกรรม ผลกรรมนั้นก็จะตามมาเล่นงานอย่างรวดเร็ว ในเวลาเพียงไม่กี่ปี

     “ขอให้ถือประโยชน์ส่วนตัวเป็นที่สอง

     ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์เป็นกิจที่หนึ่ง

     ลาภ ทรัพย์ และเกียรติยศ จะตกมาแก่ท่านเอง

     ถ้าท่านทรงธรรมะแห่งอาชีพไว้ให้บริสุทธิ์”

     พระราชดำรัสในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรมพระบรมราชชนก